Yan Huiqing (1932) | |
Data i miejsce urodzenia |
2 kwietnia 1877 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
24 maja 1950 |
Prezydent Republiki Chińskiej[1] | |
Okres |
od 13 maja 1926 |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Republiki Chińskiej | |
Okres |
od 13 maja 1926 |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Republiki Chińskiej | |
Okres |
od 14 września 1924 |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Republiki Chińskiej | |
Okres |
od 11 czerwca 1922 |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Republiki Chińskiej[2] | |
Okres |
od 25 stycznia 1922 |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Republiki Chińskiej[3] | |
Okres |
od 18 grudnia 1921 |
Poprzednik | |
Następca |
Nazwisko chińskie | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Yan Huiqing (ur. 2 kwietnia 1877 w Szanghaju, zm. 24 maja 1950 tamże), na zachodzie znany także jako W.W. Yen[4] – chiński polityk i dyplomata, pięciokrotny premier Republiki Chińskiej.
Pochodził z Szanghaju[4][5]. Ukończył szanghajską Szkołę Języków Obcych (1895) oraz studia na University of Virginia (1900), następnie był wykładowcą języka angielskiego na Uniwersytecie św. Jana w Szanghaju[5]. Posiadał także stopień w dawnym systemie egzaminacyjnym – był członkiem Akademii Hanlin[6].
W latach 1913–1920 pełnił godność ambasadora Republiki Chińskiej w Niemczech[4], z jednoczesną akredytacją w Danii i Szwecji[5]. W okresie między 1920 a 1926 rokiem pięciokrotnie pełnił urząd premiera, przez krótki czas był także tymczasowym prezydentem Republiki Chińskiej[5]. W tym czasie był członkiem delegacji chińskiej uczestniczącej w konferencji waszyngtońskiej (1921-22), która starała się wynegocjować stopniowe ograniczenia zagranicznych przywilejów w Chinach (jak eksterytorialność koncesji międzynarodowych itp.). Ustalenia konferencji służyły następnie rządom Kuomintangu jako podstawa do renegocjacji tych przywilejów po roku 1927[7].
Piastował również funkcje ministra spraw wewnętrznych, rolnictwa i spraw zagranicznych[4]. Po obaleniu w 1926 roku rządu pekińskiego przez Zhang Zuolina schronił się na terenie dzielnicy cudzoziemskiej w Tiencinie[5].
Od października 1931 do grudnia 1932 roku był ambasadorem w Stanach Zjednoczonych, jednocześnie pełniąc funkcję chińskiego przedstawiciela przy Lidze Narodów[4]. Próbował przekonać kraje zachodnie do wsparcia Chin w walce z agresją japońską[5]. Umiejętnie argumentując i odwołując się do podstawowego zadania Ligi, jakim miało być zapobieganie wojnom między członkami, Yanowi i pozostałym członkom delegacji udało się przekonać inne państwa do uznania chińskiej suwerenności w Mandżurii i integralności chińskich granic w zakresie dawnego cesarstwa qingowskiego. Prace wyznaczonej przez Ligę komisji, która potwierdziła chińskie stanowisko, nie doprowadziły do wycofania się Japonii z Mandżurii, ale przyczyniły się do tego, że większość państw nigdy nie uznała Mandżukuo[8]. W latach 1933–1936 był ambasadorem Chin w ZSRR[4]. Po wybuchu wojny domowej w 1946 roku uczestniczył w rokowaniach pokojowych z komunistami. Po utworzeniu w 1949 roku Chińskiej Republiki Ludowej pozostał w kontynentalnych Chinach[5].
Był autorem dwutomowego słownika angielsko-chińskiego[4]. Napisał także autobiografię w języku angielskim, East-West Kaleidoscope, w 2005 roku wydaną w tłumaczeniu na chiński[5].
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie yearbook
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie historical